Architectuur is in meer en meer bedrijven volwassen aan het worden. Ondanks of wellicht dankzij een enorme veelheid aan methodes, methodieken en soorten architecten is bijna iedere organisatie doordrongen van het feit dat architectuur direct en indirect bijdraagt aan verbetering van het bedrijfsresultaat.
Met het succes van de architectuurrollen en processen binnen organisaties liggen natuurlijk ook gevaren op de loer. Vanuit de bedrijfskunde wordt nog wel eens verwezen naar de wet van Parkinson. In 1955 publiceerde professor C. Northcote Parkinson een berucht artikel in het ‘The Economist’ over een wetmatigheid die hij had ontdekt bij het observeren van Britse instituties. De wetmatigheden zijn tweeledig en staan bekend als de wet van Parkinson:
- Een manager wil, in plaats van meer rivalen, meer ondergeschikten.
- Een manager creëert werk. Ofwel managers houden elkaar bezig.
Daarnaast heeft Parkinson in zijn werk gewaarschuwd voor het disproportioneel tijd besteden aan triviale zaken. Ofwel de tijd nodig om te werken aan een taak neemt toe zolang er tijd voor is.
Als de wet van Parkinson wordt vertaald naar architectuurprocessen is het dus oppassen voor de volgende symptomen:
- Architecten die nieuw werk creëren. Met name werk en activiteiten waarvan de directe en indirecte toegevoegde waarde voor een bedrijf moeilijk uit te leggen is.
- Vanuit nieuwe architectuurprocessen wordt een veelheid aan architectuurrollen gedefinieerd waar veel architecten voor moeten worden ingezet om de processen te realiseren. Denk aan rollen als beheerarchitecten, informatie architecten, gegevensarchitecten, integratiearchitecten, beveiligingsarchitecten, technische architecten, software architecten, applicatie architecten, procesarchitecten of testarchitecten. Natuurlijk vallen de architecten allemaal onder een chief architectuurteam waar een CIO vaak de rol als hoogste architect invult.
- Architecten willen graag praten met architecten.
- Langdurige processen en veel memo’s langs alle stakeholders over triviale zaken die feitelijk snel besloten kunnen en moeten worden.
Om een organisatie te wapenen tegen de wetmatigheden zoals Parkinson heeft geformuleerd zijn eenvoudige richtlijnen wenselijk. Richtlijnen kunnen zijn:
- Architecten hebben diepe domeinkennis en durven experts uit te dagen.
- Zorg dat complexe problemen meer tijd en aandacht krijgen dan simpele problemen. De tijd kan namelijk maar een keer besteed worden.
- Erken dat iedereen kan bijdragen tot de oplossing van een probleem. Juist de mensen die niet inhoudelijk betrokken zijn of geen domeinkennis hebben kunnen vaak vanuit een nieuwe invalshoek naar de problematiek kijken.
- Leg alle besluiten op een systematische manier vast, zodat voor iedereen de rationale en argumentatie van een oplossingsrichting duidelijk is.
En durf periodiek de eigen architectuurprocessen en architectuurrollen te evalueren tegen de directe en indirecte toegevoegde waarde vanuit de bedrijfsprocessen.
