Architectuur goed communiceren is complex. Complex omdat een moeilijke boodschap vaak sterk vereenvoudigd overgebracht moet worden. Hierbij gaan nuances van de complexiteit vaak verloren. Zo is bij communicatie via tekst vaak niet duidelijk wat weggelaten kan worden en wat niet. Het gevaar is dan dat de boodschap niet in een simpele zin uitgedrukt wordt of juist te simpel wordt uitgedrukt.
De manier om een boodschap helder te maken is via een of meerdere simpele afbeeldingen. Binnen het architectuurvakgebied wordt helaas al tientallen jaren gediscussieerd over de juiste visualisatie vorm. Daarnaast leveren veel IT leveranciers architectuurhulpmiddelen om architectuurvisualisaties te maken. Soms via een gestandaardiseerde modeltaal zoals UML of Archimate, maar vaker via een eigen methode inclusief nieuwe symbolen en semantiek. Helaas worden complexe problemen nog altijd slechts zelden door relevante doelgroepen begrepen als deze zijn weergegeven in syntactisch correcte wiskundige modeltalen, zoals UML of Archimate.
Een sterke en effectieve methode voor architectuurvisualisatie is het gebruik van ‘rich pictures’. Deze methode kan gebruikt worden voor:
- Visualiseren van complexe problemen en
- Visualiseren van oplossingen
- Visualiseren van oorzaak gevolg relaties.
Aangezien de methode kinderlijk eenvoudig is, kan de methode voor veel zaken die vanuit architectuur gecommuniceerd moeten worden, worden ingezet. Rich pictures is een visualisatie methode die afkomstig is vanuit de bedrijfswetenschappen. Van oorsprong werd deze methode gebruikt binnen de Soft System Methodology van Checkland om binnen een groepsproces snel en effectief beelden over een probleemsituatie gemeenschappelijk te maken en zo volledig te krijgen. Echter het gebruik van de rich pictures techniek is veel breder inzetbaar gebleken dan alleen binnen deze systeembenadering.
Een rich picture kan iedereen maken. Gewoon door een visueel beeld te maken van hoe jij de situatie ziet. Aangezien mensen waarde toekennen aan een beeld (tekening), komt afhankelijk hoe het beeld wordt neergezet direct de gewenste discussie op gang. Om snel effectief te worden in het maken van een rich pictures zijn er vijf basis elementen die handig zijn om te gebruiken in een tekening:
- Gebruik iets van structuur.
- Doe iets met een proces.
- Neem bezwaren of bedenkingen op. (Bijvoorbeeld door gebruik van een vraagteken of tekstballonen).
- Blijf dicht bij de taal en beelden die sprekend zijn binnen de organisatie waarvoor de plaat bedoeld is.
- Gebruik naar eigen inzicht tekst, figuren, schetsen of kleuren om een beeld neer te zetten.
- Teken indien mogelijk met de vrije hand. Dit vormt sneller discussies en geeft sneller de essentie weer. Ook blijft de complexiteit zo beter in stand en worden mensen sneller verleid om mee te tekenen.
Het grote voordeel van een rich pictures is dat er geen verkeerde manier is om deze te tekenen. Via een rich picture kan op een zeer snelle en effectieve manier een complex probleem of de consequentie van een ingrijpende architectuurbeslissing duidelijk worden gemaakt. Agile proof dus. Een rich picture heet rich picture omdat hierin zeer eenvoudig de complexiteit van een situatie kan worden weergegeven.
Natuurlijk het gevaar dat mensen verkeerde conclusies trekken op basis van een beeld (tekening), maar dit risico is bij een document of een UML model net zo groot, of wellicht nog veel groter!
