Open is helaas nog steeds het woord wat voor veel architecturen, ontwerpen en IT realisaties cruciaal is om scherp in het vizier te hebben en te houden. Nu ook de EU met hoge spoed kaders en richtlijnen voor overheden ontwikkeld voor het openstellen van data, is het van groot belang om een goed begrip te hebben van de ongekende mogelijkheden van ‘Open Data’. Daarnaast is het verstandig om ook bewust te zijn van de nadelen van Open Data.
Open Data is het extern elektronisch beschikbaar maken van data, zonder dat deze opgesloten wordt in een beschermende toepassing of papieren document.
Open Data is de term waaronder met name overheden databronnen voor extern gebruik aanbieden. Deze wereldwijde trend is veel belovend. Enerzijds vanuit politiek, sociaal en maatschappelijk oogpunt. Anderzijds omdat hierdoor een stuk extra economische groei en welvaart mogelijk is. Het idee achter open data is eigenlijk heel simpel. Overheden wereldwijd hebben enorm veel waardevolle data. Deze data is van burgers en eigenlijk ook voor burgers. Daarnaast hebben overheden structureel te weinig middelen, kennis en geld om naast het primaire gebruik waarvoor deze data is verzameld andere nuttige toepassingen te ontwikkelen. Door de data zonder kosten of beperkingen vrij te geven is het mogelijk dat marktpartijen of individuen hier wel nieuwe en waardevolle andere toepassingen mee kunnen ontwikkelen.
Een kernprincipe van Open Data is dat deze via internet zonder drempels voor iedereen beschikbaar is. Daarnaast is het wenselijk dat data in een zo toegankelijk mogelijk structuur (voor computers) wordt aangeboden.
Een belangrijke drempel voor veel data is privacy. Logisch, maar naast privacy gevoelige data is er een berg aan data bij overheden die zonder beperkingen aan publiek beschikbaar gesteld kan worden in open vorm. Denk aan een betere toegankelijke vorm van alle data die bij de overheid in beheer is. Bijvoorbeeld statische gegevens over subsidies, wegen, openbaarvervoer etc.
Vanuit architectuur moeten natuurlijk principes voor Open Data geformuleerd worden. Zeer breed gedeelde principes voor Open Data zijn:
- Tijdigheid: Data wordt zo snel mogelijk beschikbaar gesteld om de waarde van de data te bewaren.
- Toegankelijkheid: Data wordt voor zoveel mogelijk potentiële gebruikers beschikbaar gemaakt, zonder beperkingen op hoe deze gebruikt wordt.
- Structuur: Data moet een gedefinieerde structuur hebben, zodat deze automatisch verwerkt kan worden.
- Niet discriminerend: Data is voor iedereen beschikbaar. Zonder eis om vooraf te registeren.
- Open standaard: Data is in een open standaard formaat beschikbaar zodat er niet een entiteit is die die exclusieve controle heeft op het formaat.
- Licentievrij: De beschikbare data is copyright vrij en er is geen restrictie in hoe en waar deze data gebruikt mag worden.
Het voldoen aan deze principes maakt dat een initiatief tot een écht open data initiatief gerekend kan worden. Ook de Nederlandse overheid maakt inmiddels stappen om (juridische) belemmeringen weg te nemen, waardoor overheden eenvoudig tot vrijgave van data kunnen overgaan.
Open Data geeft veel nieuwe kansen. Door de combinatie van open source, open innovatie en crowdsourcing is het namelijk niet ondenkbaar dat grote wereldwijde problemen zoals: Economische problemen, milieu en natuurbescherming binnen 10 jaar toch opgelost zijn.