Besluitvorming over IT inzet kan uitgezet worden in een aantal dimensies. Vanuit architectuur is het noodzakelijk om deze te herkennen en juist mee om te gaan. In onderstaande figuur is dit gedaan.
Rationeel
Indien de inzet van IT rationeel is, wordt bedoeld dat er een duidelijk plan is. Het voorstel is goed gedocumenteerd, er is een kosten-batenanalyse en alle alternatieven zijn afgewogen. Het doel via IT een verhoogde effiency of effectiviteit te bereiken. Dit om de concurrentiepositie te behouden of te versterken. Het besluitvormingsproces is logisch en goed gestructureerd.
Politiek
Indien de inzet van IT vanuit een subjectief defensief kader plaats vindt, spelen vaak politieke motieven een rol. Sommige stakeholders zien de IT investering als een middel om hun invloed binnen de organisatie te vergroten. Ook kunnen strategische motieven voor lange termijn een rol spelen om zo een bedrijfsopsplitsing effectief te voorkomen.
Noodzakelijk
Helaas zijn IT investeringen ook vaak gewoon noodzakelijk. Een leverancier stopt met leveren van support, onderhoud wordt te duur of nieuwe functionaliteit vereist vanuit regelgeving moet gerealiseerd worden. Het doel is vaak heel duidelijk, maar door de als ‘noodzakelijk’ aangegeven doelstellingen en stringente kaders worden rationele argumenten of innovatieve benaderingen uitgesloten. Vaak is niet scherp genoeg verwoord wat de impact is van de wijzingen op lange termijn doelstellingen.
Innovatief
Met innovatie wordt een investering in IT bedoeld die gericht is op het behalen van (winst) voordeel, zonder dat hierover vooraf harde informatie over is. Natuurlijk kan een ROI of kosten-batenanalyse gemaakt worden, maar uiteindelijk gaat spelen zoveel factoren een rol dat IT innovatie vaak is gebaseerd op kwalitatieve argumenten en een ‘gevoel’.
Indien IT investeringen worden gedaan om meer omzet, meer winst te halen is spraken van een offensieve benadering. De meest gedurfde bedrijven zetten nieuwe technologie in om hiermee een direct blijvend concurrentie voordeel te behalen. Door de factor tijd zijn concurrenten vaak niet in staat om tijdig ook deze omslag te maken. Valkuil is natuurlijk wel dat inzet van een nieuwe IT technologie vaak een ontwikkelcurve kent die anders is dan bij bewezen oplossingen. Maar innovatieve IT investeringen wil niet per definitie betekenen dat nieuwe IT technologie nodig is. Ook door bestaande IT voorzieningen beter of anders in te richten is een offensieve strategie in te vullen.
Vanuit architectuur is het noodzakelijk om snel zicht te krijgen op de typering van de IT investering. Afhankelijk van de IT inzet dimensie dienen accenten in de architectuuraanpak zichtbaar te zijn. Het vooraf helder hebben van de aard van de IT investering helpt om vanuit architectuurontwerp direct de juiste beslissingen te nemen. In de dagelijkse praktijk zijn binnen een project alle dimensies natuurlijk zichtbaar. Voor een effectieve architectuurinzet loont het om in samenwerking met key stakeholders de leidende karakterisering van een project te definiëren. En hieraan vast te houden.