Meer en meer wordt duidelijk dat vanuit een ‘enterprise architectuur’ benadering daadwerkelijk alle facetten van een bedrijfsvoering worden geraakt. Ook in de nog prille wetenschappelijke basis rond enterprise architectuur wordt meer en meer nadruk gelegd op een totaal aanpak die vereist is voor het daadwerkelijk goed neerzetten van een enterprise architectuur. Ook daadwerkelijk toegevoegde waarde halen vanuit een enterprise architectuuraanpak lijkt beter mogelijk met een integrale bedrijfskundige benadering.
Meer en meer wordt ook binnen de enterprise architectuur discipline zichtbaar dat vanuit de bedrijfskundige wetenschappelijke literatuur al veel langer en veel meer kennis beschikbaar is over hoe een organisatie met behulp van technologie blijvend kan groeien.
Zo wordt bijvoorbeeld in wetenschappelijke en andere publicaties voor enterprise architectuur meer en meer aandacht gegeven aan het gebruik van moderne sociotechniek (MST) als hulpmiddel voor enterprise architectuur. Algemeen is bekend dat de kennis rondom open systeem benaderingen veel breder en dieper ontwikkeld zijn dan wetenschappelijke kennis beschreven vanuit het perspectief ‘enterprise architectuur’. De moderne sociotechniek is een van de verschijningsvormen die zijn ontwikkeld vanuit het moderne systeemdenken. Systeemdenken is een generieke discipline die bij uitstek veel bruikbare gereedschappen heeft voortgebracht voor het benaderen van onder andere bedrijfskundige problemen, waaronder strategie vorming en implementatie van verbeteringen.
De moderne sociotechniek (MST) is met name vanuit Nederland ontwikkeld door De Sitter in de jaren tachtig. Binnen de MST is technologie slechts een deelverzameling van het totaal aan operaties (het geheel van uitvoerende werkzaamheden) waarover een sociaal systeem beschikt. Binnen de MST staan niet de processen voorop, maar de structuren. MST is een theorie die integrale oplossingen beoogt, dat wil zeggen in één keer voor alle aspecten, en in hun samenhang. De MST kan worden gezien als een theorie die aspect theorieën, zoals op het gebied van logistiek, sociaal gedrag en informatiekunde met elkaar verbindt. Toepassingen van MST leidt (mits goed uitgevoerd) tot een stroomsgewijze productiestructuur, beheerst door en dus gekoppeld aan een vergaand gedecentraliseerde besturingsstructuur, met bovendien congruente ondersteuningssystemen.
Veel EA trajecten lopen in de praktijk nogal eens mis. Architectuurvisies worden niet begrepen of na zeer langdurige implementatietrajecten blijkt de winst voor een organisatie verdampt. De beoogde flexibiliteit is er nog steeds niet, medewerkers produceren niet meer of zelfs minder en zijn in het ergste geval nog ongelukkiger met de nieuwe systemen dan zij waren met de oude. Denk aan IT systemen in de zorg of IT systemen voor politie. Helaas zijn er nog altijd te veel voorbeelden van niet succesvolle architectuurtrajecten.
De belangrijkste verdienste van de sociotechniek is dat direct duidelijk is dat productiebeheersing en arbeidsorganisatie niet los van elkaar beschouwd kunnen worden. Architecten die serieus werk willen maken van een holistische aanpak voor organisatie en IT ontwerp of slimme systemen voor slimme mensen doen er verstandig aan om zich de ontwerpregels van MST en andere open systeem benaderingen eigen te maken.